تماشای پرندگان مهاجر در تالاب کشف‌رود 
امیریه ۳۷ شهر چهار‌هزارنفری 
طرح مخترع مشهدی برای کاهش مصرف آب و برق
مهدی زارع| به روز‌های داغ تابستان رسیده‌ایم و از این به بعد هرروز باید منتظر ابتکار‌های جدید دستگاه‌های رسانه‌ای درباره مصرف انرژی و صرفه‌جویی باشیم. ابتکار‌هایی که فقط در شکل جدید هستند، ولی محتوای همه آن‌ها یک چیز است؛ مردم صرفه‌جویی کنید. اما به‌راستی مردم تا کی باید صرفه‌جویی کنند و اصلا صرفه‌جویی مردم چقدر مهم و مفید است؟
نمی‌خواهم بگویم مردم صرفه‌جویی نکنند یا صرفه‌جویی مردم مهم نیست، نه! اما بعد از مردم چه؟ مثلا می‌توان صرفه‌جویی را به‌شکل علمی انجام داد، به‌شکلی که قبل از رسیدن منابع به دست مصرف‌کننده خودبه‌خود میزان مصرف تنظیم شود.
شاید باور نکنید، ولی اختراع‌های یک مهندس مشهدی ثابت کرده این امر امکان‌پذیر است. مهندس حسین حسنی، آی‌تی خوانده است. او ساکن رضاشهر است و توانسته به‌شکل دانش‌بنیان ماجرای مصرف آب و برق را حل کند.
با او درباره سه طرح اصلی‌اش گفتگو کرده‌ایم که یکی از آن‌ها به تولید رسیده و دو دیگر در انتظار حمایت‌ها و اختیارات است.
یک پنل هوشمند و صرفه‌جویی در دو زمینه
مهندس حسنی توانسته است یک شیر هوشمند بسازد که می‌توان دما و فشار آب را از قبل در آن مشخص کرد. حتما تا حالا آب‌سردکن‌های دیجیتال را در اداره‌ها یا بانک سر کوچه‌تان دیده‌اید. در آب‌سردکن‌ها دما را می‌توان از قبل تنظیم کرد.
البته قیمت چنین آب‌سردکن‌هایی اصلا مقرون‌به صرفه نیست و حجم دستگاه‌های مکانیکی آن‌ها هم خیلی زیاد است. ولی در شیر هوشمندی که مهندس حسنی توانسته است آن را طراحی کند، حجم دستگاه‌های موتوری بسیار کم شده و از نظر اقتصادی هم ارزان‌قیمت‌تر است.
حسنی درباره طرحش می‌گوید: حوالی سال۸۱ بود که ایده طراحی این دستگاه به ذهنم رسید. یک‌روز داشتم با خودم فکر می‌کردم و دقت کردم که چقدر همه‌چیز به‌سرعت در حال تغییر و البته کوچک‌ترشدن است.
مثلا تلویزیون‌های سی‌آرتی شده‌اند هوشمند و گاهی به‌اندازه یک موبایل کوچک می‌شوند. یا دوربین‌های فیلم‌برداری غول‌پیکر تا اندازه دوربین‌های هندی‌کم یا حتی گوشی‌های موبایل کوچک شده‌اند. لامپ‌های ۱۰۰ و ۲۰۰ شده‌اند لامپ‌های ۷ یا ۵ و به‌همین‌ترتیب همه‌چیز با حفظ کیفیت کوچک‌تر شده است. اما در حوزه آب و انرژی‌های وابسته به آن، چنین تغییری نداریم. این شد که ایده تولید شیر هوشمند با هزینه کم و اندازه کوچک به ذهنم رسید.
حسنی درباره نحوه کار شیر ادامه می‌دهد: مسئله اصلی در تولید این شیر صرفه‌جویی است. صرفه‌جویی در مصرف آب و صرفه‌جویی در مصرف گاز یا سوخت گرم‌کننده آب.
در حال حاضر در هربار مصرف آب لازم است مقداری آب هدر رود تا شما به دما و فشار دلخواهتان برسید. فرض کنید اگر در حال استحمام باشید این میزان هدررفت بسیار زیاد است.
اما این شیر از یک پنل دیجیتال با حجمی دوبرابر یک گوشی موبایل به اضافه موتور‌های باز، و بسته کردن دریچه‌های شیر و یک مخزن کوچک تشکیل شده است. کار شیر به این شکل است که شما دما و فشار آب را به‌وسیله پنل لمسی مشخص می‌کنید و همه چیز به شکل خودکار انجام می‌شود.
بعد از آن شما همان آب درخواستی را خواهید داشت. بدون اینکه ذره‌ای آب یا سوخت بیشتر مصرف شود.
این مهندس مشهدی با اشاره به اتمام مراحل ساخت اختراعش می‌گوید: شیر را ساخته‌ایم و در حال حاضر در خط تولید است. برای تجاری‌شدن این ایده، یک شرکت دانش‌بنیان هم تأسیس کرده‌ایم. البته مقوله بازاریابی یک مقوله جداست و برای شروع با هتل‌ها و مکان‌های عمومی و مکان‌های با مصرف آب زیاد گفتگو کرده‌ایم.
به‌مرور زمان می‌توانیم این شیر را برای مصارف خانگی هم بهینه کنیم، ان‌شاءا... این موضوع به انقلابی در حوزه مصرف آب تبدیل خواهد شد.
تیر‌های چراغی که حرف گوش می‌کنند
دومین ایده مهندس حسنی که نمونه آزمایشی آن تولید شده است، ساختار هوشمند انتقال انرژی در ستون‌های چراغ برق معابر و شهر است. این ایده هم به‌منظور کاهش مصرف انرژی برق مطرح شده است.
این مخترع مشهدی ادامه می‌دهد: اگر دقت کرده باشید در معابر گاهی می‌بینیم که ساعت نزدیک ۱۱صبح است، اما هنوز لامپ چند ستون روشن است یا مثلا در ساعت‌های انتهایی شب شاید دیده باشید که چند لامپ از یک خیابان خاموش است.
این موضوع به‌دلیل کنترل دستی و آنالوگ ستون‌ها اتفاق می‌افتد. اما اگر ارتباط بین ستون‌های برق دیجیتال و هوشمند شود چه؟
حسنی درباره این سیستم می‌گوید: این سیستم به ما اجازه می‌دهد که بتوانیم تک‌تک ستون‌های برق شهر را کنترل کنیم و آن‌ها را وادار کنیم به حرف ما گوش کنند. یا حتی آن‌ها یاد بگیرند اگر مشکلی برایشان پیش آمد ما را در جریان بگذارند. مثلا اگر لامپشان سوخت یا کودکی با سنگ نشانه‌شان گرفت با ما دردل کنند.
او البته این شوخی‌هایش را کاملا جدی مطرح می‌کند و ادامه می‌دهد: همه این اتفاقات فقط با یک سیستم مدیریت هوشمند امکان‌پذیر است. اگر این سیستم که طرح اولیه‌اش را ترسیم کرده‌ام و آزمایشی هم آن را انجام داده‌ام در شهر اجرا شود، آن‌زمان مصرف انرژی شهر هوشمند خواهد شد.
به‌عبارتی یکی از زیرساخت‌های شهر هوشمند را که مصرف انرژی برق معابر کنترل‌شده است اجرا خواهیم کرد. مثلا می‌توانیم در خیابان‌هایی که نور محیطی داریم، ستون‌ها را یک‌درمیان روشن کنیم یا میزان نور را با درصد دلخواه کم کنیم و برعکس. می‌توانیم تعداد ستون‌های خارج از مدار را شناسایی کنیم و....
پایش هوشمند هوا، گامی به‌سوی هوای پاک
هرچند مهندس حسنی خودش امیدی به اجرایی‌شدن ایده‌اش ندارد، اما یک ایده جدید هم دارد، او حتی این ایده را طراحی هم کرده است؛ سیستم هوشمند پایش هوای شهر.
البته حسنی می‌گوید که این ایده به‌دلیل وسعت آن هنوز کامل نشده است، اما اگر حمایت مسئولان باشد، می‌تواند در کمترین زمان ممکن تکمیلش کند.
او در توضیح بیشتر این ایده ادامه می‌دهد: این سیستم پس از راه‌اندازی می‌تواند هم‌زمان چند فعالیت را انجام دهد. می‌تواند نقاط آلوده‌تر شهر را تشخیص دهد و آن نقاط را به‌نحو کنترل‌شده از آلودگی پاک کند. یعنی هوای آلوده را به هوای تمیز تجزیه کند.
حتی می‌توان مباحثی مانند ترافیک و ورودی‌های خیابان‌ها را هم با این سیستم کنترل کرد.
حسنی درباره تفاوت این سیستم با آنچه موجود است، می‌گوید: در حال حاضر ما پایش هوا در شهر را نداریم. تابلو‌هایی که گاهی دیده می‌شود و مقدار گاز‌ها را نمایش می‌دهند درحقیقت نوعی سیستم اطلاع‌رسانی‌اند. این سیستم فقط یک نمایشگر است. در بعضی نقاط مثل زیرگذر حرم هم تعدادی فن داریم که این فن‌ها فقط گردش هوا را انجام می‌دهند و پایشی انجام نمی‌شود.
مهندس حسنی مثل دیگر مخترعان شهرمان تولیدات دیگری هم دارد که بعضی از آن‌ها هنوز در حال ایده‌پردازی است، بعضی از این اختراعات به‌طور مستقیم به حوزه کارآفرینی وارد می‌شود، اما ایده‌های ناب او برای تبدیل شهر به یک شهر هوشمند، قطعا اهمیت زیادی دارد. اختراع‌هایی که می‌تواند هم‌زمان دو زیرساخت مهم را تأمین کند، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و منابع اساسی و همچنین هوشمندسازی شهر.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
